Kısalan günler, uzayan geceler, azalan güneş ışığı ve hava sıcaklığı gibi çeşitli nedenlerle kış aylarında çoğumuz depresif hissediyoruz. Peki kışın getirdiği bu depresif hissin yazın da ortaya çıkabileceğini biliyor muydunuz? Aslında mevsimsel depresyon hem kış hem de yaz aylarında görülebilen bir durumdur. Bu yazıda mevsimsel depresyonunun yaz ve kış aylarında hangi sebeplerden kaynaklandığı ve nasıl yönetilebileceğine yer verdik.
Mevsimsel Depresyon Nedir?
Mevsimsel duygudurum bozukluğu, diğer adıyla Mevsimsel Depresyon, her yıl belirli dönemlerde ortaya çıkan bir depresyon türüdür. Genellikle sonbaharda başlar ve kış sonuna kadar devam eder. Daha az güneş ışığı almak serotonin düşüşüne yol açarak üzüntü, düşük enerji ve konsantrasyon güçlüğüne sebep olabilir.
Mevsimsel depresyon ilkbahar veya yaz mevsiminde ortaya çıkabilir. Ekvatora yakın ülkelerde yaşayanlar kış depresyonu yerine ilkbahar/yaz aylarında mevsimsel depresyon yaşayabilir. Yaz döneminde görülen mevsimsel duygudurum bozukluğunun belirtileri, kış depresyon yaşayan kişilerin yaşadıkları belirtilere benzer olabilir.
Mevsimsel Depresyon Ne Kadar Yaygındır?
Birçoğumuzun sebebini bulamadığı duygu durumu değişiklikleri ve depresif ruh halinin sebebi bazen mevsimseldir.
Dünyada mevsimsel depresyon üzerine yapılmış istatistiklere göre mevsimsel depresyonun Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun %1-2’sini, İngiltere’de yaklaşık 2 milyon ve kuzey Avrupa’da 12 milyondan fazla insanı etkilemektedir
Kadınların mevsimsel depresyondan etkilenme olasılığı erkeklerden daha yüksektir. Çocuklar da dahil olmak üzere her yaştan insanın mevsimsel depresyon geçirmesi olasıdır.
Yaz Depresyonunun Sebepleri Nelerdir?
Yaz depresyonunun ana nedenlerinden biri, uzun günlerin ve artan güneş ışığının vücudun doğal sirkadiyen ritmini bozarak uykusuzluğa ve diğer uyku sorunlarına yol açabilmesidir. Sıcak havanın anksiyete ve bipolar bozukluk gibi sorunları yüzeye çıkarması da olasıdır.
Polen sayısındaki artışın yaratabileceği alerjiler ve vücuttaki huzursuzluk hissi, kış aylarında kilo almaktan kaynaklı görsel endişeler, küresel ısınmaya bağlı artan sıcaklık, yetersiz uyku ve benzeri sebepler yaz depresyonuna yol açabilir.
Kış Depresyonunun Nedenleri Nelerdir?
Sonbahar ve kış aylarında yaşanan mevsimsel depresyon, gündüzlerin kısalması ve gecelerin uzamasıyla ilişkilendirilir. Kış aylarında çok daha az güneş ışığı olduğu için kuzey iklimlerinde ve ekvatorun çok kuzeyinde veya çok güneyindeki enlemlerde yaşayan insanların mevsimsel depresyondan etkilenme olasılığı daha yüksektir. Hava soğukluğu da duygu durumunu olumsuz etkileyebilecek faktörlerden biridir.
Mevsimsel Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Mevsimsel depresyon belirtileri tipik olarak sonbaharda, Ekim ve Kasım ayları arasında başlar ve kış aylarına kadar devam eder. Bazı insanlar için semptomlar ilkbahar veya yaz aylarında daha erken başlayabilir. Depresyon geçirenler ilkbahar geçip yaz başladığında kendilerini daha iyi hissetmeye başlarlar.
Mevsimsel depresyonun yanı sıra, genel olarak depresyon hissinin temelinde benzer belirtiler yer alır:
- Günün büyük bölümünde ve neredeyse her gün depresif hissetmek
- Bir zamanlar zevk aldığınız aktivitelere ilginizi kaybetmek
- Enerji eksikliği
- Uyku sorunları yaşamak
- İştahınızda ve kilo alımınızda değişiklikler yaşamak
- Halsiz, sinirli veya endişeli hissetmek
- Konsantre olmakta zorluk çekmek
- Umutsuz veya değersiz hissetmek
Mevsimsel Depresyonla Nasıl Başa Çıkılır?
- Açık havaya çıkın: Yürüyüşe çıkın, koşun veya doğada biraz zaman geçirin. Doğal ışığa maruz kalmak ruh halinize iyi gelebilir.
- Egzersiz yapın: Düzenli egzersiz, mevsimsel depresyon belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Sağlıklı beslenin: İşlenmiş gıdalardan kaçının ve beslenmenize meyve, sebze ve tam tahılları ekleyin. Sağlıklı bir beslenme rutini daha enerjik hissetmenizi sağlayabilir.
- Sosyalleşin: Aileniz ve arkadaşlarınızla vakit geçirmek, değerli hissetmenize ve destek almanıza yardımcı olabilir.
- Yeterli D Vitamini aldığınızdan emin olun: Günde en az 15 dakika dışarı çıkın veya vitamin takviyesi almayı gözden geçirin.
- Yeterince uyuduğunuzdan emin olun: Vücudunuzun doğal uyku döngüsünü düzenlemeye yardımcı olmak için uyuma ve uyanma saatlerinize sadık kalmaya çalışın.
- Keyif aldığınız şeylere zaman ayırın: Keyif aldığınız şeyleri yapmak, ruh halinizi iyileştirmeye ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
